راه هوایی مشکل:
× واضح ترین علت راه هوایی مشکل ، دفورمیتی صورت ( Gross ) در اثر بیماری یا تروما می باشد .
× در درجه بعد بیمارانی قرار می گیرند که فک تحتانی آن ها ، رشد نیافته و فضای دهانی – حلقی آن ها ، برای جایگیری زبان نامناسب و محدود است.
× همچنین فاصله تیرومنتال کوتاه – گردن چاق گاوی ( Bull Necked ) – آرتریتیک ( Arthritic ) – بیماری روماتوئید در مهره و آرتینوئید ، سایر عوامل ایجاد دشواری در راه هوایی هستند .
محل های وجود مشکل در راه هوایی :
- حنجره ( لارنکس ) :
راه تشخیص :
× علی رغم تلاش های شدید بیمار هنگام دم ، هیچ گونه تبادل گازی صورت نمی گیرد و حتی با بالا آوردن فک هم تبادل گاز اصلاح نمی شود .
× صدای دمی ، خروسی شکل ( Croing ) می باشد .
شایع ترین مشکل مربوط به حنجره ، اسپاسم حنجره ( لارنگواسپاسم ) می باشد .
- زبان :
در بیماران بدون ماندیبول یا با ماندیبول کوچک ، زبان به طور نسبی حجیم و بزرگ است که باعث راندن اپیگلوت به عقب می شود . در نتیجه اپیگلوت به عنوان یک زبانه ، سوراخ حنجره را می بندد .
راهکارهای درمانی :
× استفاده از ایروی نازال
× در صورتی که با استفاده از ایروی مشکل برطرف نشد ، می توان با استفاده از یک گیره زبان را به جلو کشید که در این حالت زبان از سطح خلفی اوروفارنکس دور می شود و اپیگلوت بالا آمده و راه هوایی باز می شود .
*نکته : در صورتی که به علت دفورمیتی صورت ، اشکال در قرار دادن مناسب ماسک وجود دارد می توان با استفاده از یک Pad و یا گاز با جریان زیاد ، مشکل را برطرف کرد .
انتوباسیون مشکل :
تعریف :
انتوباسیونی که نه ساده است ، نه غیرممکن . یعنی با مهارت کافی در انجام انتوباسیون ، می توان یک نتیجه ایده آل بدست آورد .
علل انتوباسیون مشکل :
- لوله گذاری : تجربه بیشتر در انتوباسیون ، باعث کاهش احتمال انتوباسیون مشکل می شود .
- موقعیت : قرارگیری بیمار در موقعیت خارج از اتاق عمل ، انتوباسیون بیمار را مشکل تر می کند .
- وسایل : لزوم استفاده از لارنگوسکوپ سالم و لوله تراشه مناسب .
- روش : مشاهده مستقیم حنجره با استفاده از یک لارنگوسکوپ رایج تر است ولی در بیماران دارای انتوباسیون مشکل ، لوله گذاری از طریق بینی با تکنیک کورکورانه انجام می شود .
- بیهوشی : قبل از شروع بیهوشی ؛ اگر انتوباسیون مشکل پیش بینی شود ، کمک کننده است. و تا زمانی که از ونتیلاسیون مکانیکی بیمار اطمینان حاصل نشود ، به هیچ عنوان نباید از شل کننده های عضلانی استفاده کرد .
کلاس های مالامپاتی برای ارزیابی انتوباسیون دشوار :
کلاس 1 : کام نرم - Fauces – Uvula – Pillars .
کلاس 2 : کام نرم – Fauces – Uvula .
کلاس 3 : کام نرم – قاعده Uvula .
کلاس 4 : حتی کام نرم هم دیده نمی شود
راهکارهای درمانی در انتوباسیون مشکل:
× جابجایی حنجره به سمت پایین به وسیله یک کمک کننده .
× استفاده از گاید نرم ( البته باید مراقب سوراخ شدن بافت رترفارنژیال Pyriform باشیم ) .
× انجام انتوباسیون از راه بینی به صورت کورکورانه ، در صورت شکست در انتوباسیون دهانی .
× استفاده از یک لارنگوسکوپ فیبروپتیک در صورت عدم وجود خون و ترشحات حلقی .
راه های کنترل انتوباسیون مشکل دهانی :
کنترل اشکال در وارد کردن لارنگوسکوپ به داخل دهان :
× ایجاد شلی کافی
× اکستانسیون سر تا حد امکان
× اطمینان از عدم انسداد تراشه ، در صورت فشار بر کریکوئید
× چرخش لارنگوسکوپ به میزان 90 درجه ، طوری که دسته آن به سمت گوش بیمار باشد و سپس چرخش مجدد به محل اولیه ( صفر درجه )
× وارد کردن Blade بدون دسته و سپس ، اتصال مجدد دسته به Blade
کنترل اشکال در مشاهده حنجره :
× ایجاد شلی کافی
× فلکسیون گردن و اکستانسیون کافی مفصل آتلانتواکسی پیتال
× تقاضای فشار روی حنجره به سمت عقب توسط یک فرد کمک کننده
× استفاده از تیغه های مختلف یا تیغه بزرگتر
کنترل اشکال در انتوباسیون حنجره قدامی :
× انتخاب یک لوله با انحنای بیشتر
× استفاده از Stylet برای ایجاد انحنای بیشتر در لوله
× انتوباسیون با یک بوژی لاستیکی و کشیدن لوله روی بوژی و هدایت آن به داخل حنجره
کنترل شرایطی که لوله از طناب صوتی عبور کرده ولی جلوتر نمی رود :
× استفاده از یک لوله تراشه باریک تر
راه های کنترل انتوباسیون مشکل بینی :
کنترل ورود لوله به داخل مری :
× قرار دادن سر در حالت Snifing
× انتخاب لوله با انحنای مناسب
× بالا بردن سر با یک بالش
× استفاده از فورسپس مگیل ( Magil s forceps ) برای انتوباسیون
× برقراری تنفس خودبخودی و استفاده از CO2 برای افزایش اندازه حنجره به حداکثر میزان در هنگام دم
کنترل شرایطی که لوله از طناب صوتی عبور کرده ولی جلوتر نمی رود :
× بالا بردن سر و فلکسیون گردن
× استفاده از لوله باریک تر
کنترل شرایطی که لوله وارد یکی از حفره های Pyriform می شود :
× چرخش سر به همان طرف یا چرخش لوله به سمت مخالف
× استفاده از سوراخ دیگر بینی
* نکته مهم
اگر با بیماری که انتوباسیون مشکل دارد مواجه شدید ، باید اشکال در انتوباسیون را در گزارش بیهوشی وی یادداشت کنید . همچنین چگونگی حل این مشکل را نیز ، باید ذکر کرد .
به بیمار هم ، درمورد مشکلاتی که در حین بیهوشی داشته است توضیح دهید .
اشکال در تهویه ریوی :
تعریف :
شرایطی که بدنبال انتوباسیون داخل تراشه و یا حتی در حین بیهوشی ، فشار دمی به طور ناگهانی افزایش می یابد و یا ماشین بیهوشی قادر نمی باشد ریه ها را به حد کافی ونتیله کند .
اقدامات لازم جهت تشخیص و درمان دشواری در تهویه:
× سریعا برای بیمار ونتیلاسیون به صورت دستی انجام شود : زیرا دشواری در تهویه ممکن است به علت اشکال در سیستم ونتیلاسیون مکانیکی باشد .
× اگر مقاومت همچنان ادامه داشت ، برای مدت بسیار کوتاهی مدار تنفسی را از محل لوله تراشه جدا کرده و توسط وسیله ای دیگر آن را Inflate می کنیم : این عمل نشان می دهد که ، اشکال در سیستم دستی دستگاه است با در قسمت های انتهایی لوله تراشه
× با استفاده از سوند نلاتون ، داخل لوله تراشه ساکشن شود : این کار برای اطمینان از باز بودن لوله تراشه انجام می شود. زیرا ممکن است علت دشواری در تهویه ، انسداد لوله تراشه به علت Kink شدن آن به خصوص در ناحیه فارنکس یا بین دندان ها و تجمع ترشحات و خون و . . . باشد.
× در صورت عدم وجود مشکل در سیستم تهویه مکانیکی و دستی و عدم انسداد در لوله تراشه، علت دشواری در تهویه ، ریوی می باشد .
* نکات مهم!!!
۱ ) در لوله های Flexometalic از نوع لاتکس ، ممکن است فشرده شدن کاف آن ها به داخل محوطه درونی لوله ، علت دشواری تهویه باشد . در این حالت می توان برای مدتی خیلی کوتاه ، کاف را خالی کرد. ولی اگر لوله تراشه هنوز مسدود بود ، با ید آن را تعویض کرد .
2 ) جهت تعویض لوله تراشه، بهتر است قبل از کشیدن لوله یک ماندرن داخل لوله وارد کنیم و لوله را از روی آن بیرون بکشیم تا برای گذاشتن لوله جدید مشکلی در انتوباسیون مجدد نداشته باشیم.
علت های ریوی دشواری در تهویه :
× وجود ترشحات یا خون در راه های هوایی
× تداخلات جراحی
× ورود هوا یا خون در قفسه سینه
× اسپاسم برونش